Sluiting van een woning op grond van artikel 13b van de Opiumwet door de burgemeester doorstaat de evenredigheidstoets

De voorzieningenrechter van rechtbank Overijssel heeft in de uitspraak van 19 april 2023 geoordeeld dat de burgemeester van Almelo met toepassing van artikel 13b van de Opiumwet een woning mocht sluiten voor de duur van vier maanden (ECLI:NL:RBOVE:2023:1410).

Wat was er aan de hand?

Op 28 december 2022 heeft de politie een in werking zijnde en professioneel ingerichte hennepkwekerij aangetroffen op de zolderverdieping van de woning van verzoekers. De politie vond 49 hennepplanten en twee grote zakken met twee kilo aan gedroogde henneptoppen. Verzoekers leven tezamen met hun drie minderjarige kinderen en (schoon)moeder in deze woning. De burgemeester heeft op basis van artikel 13b van de Opiumwet een last onder bestuursdwang opgelegd, inhoudende dat verzoekers zijn gelast de woning te sluiten en gesloten te houden voor vier maanden.

Artikel 13b van de Opiumwet

De burgemeester is op grond van artikel 13b, eerste lid, onder a, van de Opiumwet bevoegd tot het opleggen van een last onder bestuursdwang indien in een woning of lokaal of op een daarbij behorend erf een middel als bedoeld in lijst I of II dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid, wordt verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is. Dit is een discretionaire bevoegdheid.

Gelet op de hoeveelheid aangetroffen hennepplanten mocht verweerder zich op het standpunt stellen dat de hennep was bestemd voor verkoop, aflevering of verstrekking. Dit betekent dat de burgemeester bevoegd was tot het opleggen van een last tot sluiting op grond van artikel 13b, eerste lid, onder a, van de Opiumwet.

Het evenredigheidsbeginsel

De voorzieningenrechter heeft beoordeeld of de burgemeester terecht tot sluiting van de woning heeft beslist en heeft hierbij het besluit getoetst aan het evenredigheidsbeginsel zoals weergegeven in de uitspraken van 2 februari 2022 van de Afdeling (zie onze eerdere blogpost hierover). Bij deze toets dient onderscheid gemaakt te worden tussen de geschiktheid, noodzakelijkheid en evenwichtigheid.

De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat het besluit voldoet aan alle drie de componenten van de evenredigheidstoets:

  • Geschiktheid: sluiting van de woning is geschikt om onder meer drugshandel tegen te gaan en (verdere) overtredingen in of vanuit de woning te voorkomen.
  • Noodzakelijkheid: sluiting van de woning is noodzakelijk gelet op onder meer de zeer grote handelshoeveelheid aangetroffen softdrugs en de handel in of vanuit de woning.
  • Evenwichtigheid: hierbij dienen de nadelige gevolgen van de sluiting voor de bewoners afgewogen te worden tegen de redenen voor sluiting. Volgens de ‘Beleidsregel Damocles gemeente Almelo 2022’ gaat de burgemeester bij het aantreffen van een handelshoeveelheid softdrugs in een woning bij een eerste overtreding over tot een sluiting van zes maanden. In casu heeft de burgemeester toch coulance betracht en een kortere sluitingsduur van vier maanden vastgesteld, zodat de kinderen van verzoekers vanaf het nieuwe schooljaar naar hun nieuwe basisschool kunnen gaan. Voor die periode van vier maanden is het van belang dat in ieder geval voor de kinderen alternatieve huisvesting aanwezig is. De burgemeester heeft verzoekers op het hart gedrukt om zo spoedig mogelijk vervangende woonruimte te zoeken en heeft verklaard dat de gemeente een ondersteunende en eventueel bemiddelende rol wil spelen hierbij. Indien verzoekers ondanks alle inspanningen er niet in slagen een vervangende woonruimte te vinden, zal de burgemeester opnieuw beoordelen of de sluiting evenwichtig is. Gelet op de omstandigheden van het geval, is het belang van de bescherming van de openbare orde tegen de gevolgen van drugshandel groter dan het belang van verzoekers dat volledig wordt afgezien van sluiting van de woning.

Conclusie

De voorzieningenrechter concludeert dat de burgemeester op basis van artikel 13b van de Opiumwet redelijkerwijs heeft kunnen besluiten tot sluiting van de woning voor de duur van vier maanden. In het belang van de kinderen treft de voorzieningenrechter de voorziening dat de sluitingsdatum wordt opgeschort tot vier weken na de verzending van de uitspraak.

Heeft u advies nodig bij het nemen van besluiten tot sluiting van een woning waar drugs is aangetroffen? Neem gerust contact op met een van onze juristen.

Op de hoogte blijven?

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief! Dan zorgen wij ervoor dat u op de hoogte blijft van de belangrijkste ontwikkelingen binnen onze expertises.